Artykuł Mariusza Morycza – Czym jest KNX, 2019 Smarter Home MAG

Czym jest KNX?

Kupując drukarkę nie musimy się już zastanawiać w jaki sposób podłączymy ją do komputera, bo możemy skorzystać z uniwersalnego złącza USB. Wykorzystując port USB podłączymy również mysz, kartę dźwiękową, pendrive czy serwer plików. W świecie inteligentnych domów analogię do portu USB stanowić może standard KNX – wspierany przez prawie 500 producentów elektroniki na całym świecie (w tym wiodące firmy w branży automatyki budynkowej, jak ABB). Dzięki temu mamy możliwość sterowania oraz sprawdzenia stanu oświetlenia, rolet, temperatury, pompy ciepła, rekuperatora czy systemu alarmowego w jednym miejscu (np. na telefonie lub panelu naściennym).

Jak zatem wygląda struktura systemu KNX?

Bez zbędnego zagłębiania się w elementy wiedzy teoretycznej możemy podzielić urządzania KNX na dwie grupy:

• sensory – czyli takie elementy, które odbierają dane (np. przycisk, czujnik obecności czy stacja pogodowa)
• aktory – czyli urządzenia wykonawcze (np. przekaźniki, ściemniacze oświetlenia, sterowniki ogrzewania).

Część elementów pełni natomiast funkcję zarówno sensorów jak i aktorów – zwłaszcza bramki integracyjne z urządzaniami peryferyjnymi, jak pompa ciepła, rekuperator czy centrala alarmowa. Dzięki temu mamy możliwość zarówno sterować takim urządzeniem jak i monitorować jego stan.

Co to daje w praktyce?

W klasycznej instalacji elektrycznej chcąc zaświecić światło w pomieszczeniu naciskamy klawisz włącznika naściennego, który fizycznie zwiera lub przerywa obwód elektryczny (w efekcie uzyskujemy efekt włączonego lub wyłączonego światła). W przypadku systemu KNX pod kątem technicznym wygląda to inaczej: chcąc włączyć światło naciskamy przycisk, który wysyła (po magistrali KNX) sygnał do przekaźnika (najczęściej znajdującego się w rozdzielnicy), aby ten zmienił stan swoich styków. Jedną z głównych zalet takiego działania jest fakt, że możemy dowolnie programować przyciski i przekaźniki, zmieniając ich funkcje bez konieczności przekładania przewodów. Ponadto w systemie KNX nie ma czegoś takiego jak wyłączniki schodowe – wiele przycisków po prostu może sterować jednym obwodem oświetlenia. Poza przyciskami, jest również możliwość obsługi systemu za pomocą paneli dotykowych, czy wizualizacji na telefonie. W przypadku, gdy z wielu miejsc możemy sterować danym obwodem oświetlenia bardzo przydatną funkcją jest tzw. feedback, czyli informacja zwrotna o stanie danego elementu. Dzięki temu włączając światło lub opuszczając roletę z przycisku, ich stan widoczny będzie również na wizualizacji.

Podobnie jak kilka przycisków może obsługiwać jeden obwód oświetlenia, tak jeden przycisk może obsługiwać kilka obwodów oświetlenia, wraz z ogrzewaniem, roletami, czy systemem AV. Mówimy wtedy o tzw. scenach. Przykładowo w holu bardzo przydatną funkcją jest tzw. scena wyjścia z domu – wciskając jeden przycisk wyłączają się wszystkie obwody oświetlenia, opuszczają (lub podnoszą – wedle upodobania) rolety, gniazda – w których mogliśmy zostawić włączony toster, lokówkę czy żelazko – wyłączają się (oczywiście te, do których wpięta jest lodówka czy sprzęt sieciowy pozostają działające), ogrzewanie przechodzi w tryb obniżonej temperatury, a do tego (o ile chcemy) alarm już odlicza czas na wyjście…

Z kolei w salonie często implementowaną sceną jest tzw. „kino” – uruchamiając ją (z przycisku, panelu dotykowego lub wizualizacji na telefonie) rolety opuszczają się, za kanapą włącza się delikatne oświetlenie LED, z sufitu wysuwa się ekran, włącza się projektor oraz amplituner, a odtwarzacz multimediów pyta nas z jakiego źródła chcemy oglądać film…

Dlaczego właśnie KNX?

KNX nie jest oczywiście jednym rozwiązaniem do automatyki budynków. Jest jednak największym, otwartym systemem przewodowym do tego typu zastosowań. Jest wielu producentów, którzy promują swoje zamknięte systemy. Jednak nie ma gwarancji, że za parę lat dany producent będzie wspierał aktualną linię produktów, a co za tym idzie – czy klient pozostanie z jakimkolwiek wsparciem technicznym. Ponadto zamknięte systemy nie mają tak szerokiej gamy możliwych do zintegrowania urządzeń (obecnie każdy szanujący się producent systemów klimatyzacji czy rekuperacji ma w swojej ofercie bramkę KNX do integracji systemu). Zatem niewątpliwie chcąc mieć pewny, niezawodny i sprawdzony system inteligentnego domu na lata – najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest standard KNX.

 

Mariusz Morycz
[email protected]
Futunext®. Twój inteligentny dom.