28 mar

KNX dla profesjonalisty cz. 16 – Warstwa łącza danych – adres grupowy

Utworzył: futunext Kategorie: KNX dla Profesjonalisty

WARSZTWA ŁĄCZA DANYCH

Adres grupowy

Jak zostało już wcześniej powiedziane każde urządzenie w systemie może być zaprogramowane do pełnienia jednocześnie wielu funkcji. Przykładowo dwuklawiszowy przycisk wielofunkcyjny, w którym to obie strony każdego klawisza mogą pracować niezależnie może odpowiadać za załączanie i wyłączanie oświetlenia górnego i bocznego oraz uruchamianie scen świetlnych. W przypadku rozróżniania wciśnięć długich i krótkich ten sam przycisk może służyć jeszcze do przyciemniania oświetlenia i sterowania roletami. Każde z takich działań poprzez narzędzie ETS programuje się w pamięci przycisku jako oddzielny obiekt grupowy (wcześniej nazywany obiektem komunikacyjnym). Ilość obiektów grupowych zapisanych do urządzenia zależy od dostępnej pamięci urządzenia. Obiekty grupowe przyjmują rozmiar od 1 bitu w przypadku prostej funkcji załącz/wyłącz do 14 bajtów gdy przesyłany jest tekst.

Struktura logiczna sieci polega na połączeniu obiektów grupowych rożnych urządzeń w grupy adresowe. Grupa taka jest odpowiedzialna za konkretne funkcje np. załączanie konkretnego źródła światła w danym pomieszczeniu czy nastawienie temperatury na danym obszarze. W ramach jednego adresu grupowego mogą być łączone obiekty grupowe tego samego rozmiaru. Za przykład można podać grupę adresową służącą ściemnianiu lamp do której będą należały: obiekt grupowy aktora ściemniającego odbierający 4-bitową informację o oczekiwanym poziomie jasności i wykonujący polecenie, obiekt komunikacyjny przycisku wysyłający na magistralę 4-bitowy rozkaz ustawienia danego natężenia lampy oraz element panelu informacyjnego jedynie wyświetlający procentowo poziom rozjaśnienia lampy. Wynika z tego również zasada, że kilka urządzeń wykonawczych może odebrać pojedynczą ramkę, zaś sensor w jednej ramce wysyła tylko jeden adres grupowy. Obiekt grupowy urządzenia może być wpisany do wielu grup adresowych oraz rożne obiekty grupowe danego urządzenia również mogą być uwzględnione w wielu rożnych grupach adresowych. To dlatego grupa adresowa stanowi podstawową jednostkę komunikacyjną struktury logicznej systemu a nie adres indywidualny urządzenia.

Formularz Rezerwacji

Dowiedz się więcej

Adres grupowy może mieć strukturę dwupoziomową lub trójpoziomową – decyzję o wyborze struktury projektant podejmuje w trakcie instalacji i jest ona wspólna dla całej sieci. Wybór nie wpływa na działanie systemu a jedynie na jego przejrzystość zapisu. Bez względu na ilość poziomów adres grupowy jest 16-bitowy i rozpoczyna się od zera. Następne cztery bity stanowią grupę główną (G). Pozostałe 11 bitów w przypadku struktury dwupoziomowej jest przeznaczone podgrupę, zaś w przypadku struktury trójpoziomowej w następnej kolejności znajduje się 3-bitowa grupa pośrednia (S) i w następnej kolejności 8-bitowa podgrupa (P). W odróżnieniu od adresu fizycznego w zapisie liczby oddziela się ukośnikami. Dla struktury dwupoziomowej jest to G/P, trójpoziomowej G/S/P. W większości przypadków stosowana jest struktura trójpoziomowa. Grup głównych w instalacji może być maksymalnie 15, grup pośrednich 8, zaś podgrup zależnie od wybranej konfiguracji 2048 lub 256. Adres 0/0/0 zarezerwowany jest dla trybu rozgłaszania (broadcast) – ramki odbierane są przez wszystkie urządzenia. Szczególne właściwości mają grupy główne o numerach 14 i 15 – adresy te nie są filtrowane przez sprzęgła – docierają do wszystkich urządzeń w sieci.

Każdy obiekt grupowy posiada sześć flag, które mogą być włączone lub wyłączone i określają możliwości operacyjne tych obiektów.

Communication – flaga włączona umożliwia komunikację obiektu z magistralą na standardowych warunkach. Wyłączenie jej powoduje, że ramki muszą być potwierdzane i nie wpływają bezpośrednio na inne obiekty grupowe.

Read – W przypadku włączenia flagi wartość obiektu może być odczytana poprzez magistralę. Nie ma takiej możliwości po jej wyłączeniu.

Write – Wartość obiektu może być zmieniana od strony magistrali w przypadku załączenia. W przeciwnym nie ma takiej możliwości.

Transmit – Załączona flaga oznacza, że obiekt (szczególnie czujnik) nadaje ramkę w przypadku zmiany swojej wartości. Wyłączenie tej flagi oznacza, że informacja o wartości obiektu grupowego będzie wysyłana jedynie jako odpowiedź na żądanie.

Update – Flaga włączona: ramki „value response” są interpretowane jako rozkaz zapisu. Wartość obiektu będzie uaktualniana. Flaga wyłączona: ramki „value response” nie są interpretowane jako rozkaz zapisu i wartość obiektu grupowego nie będzie zmieniana.

Read on init – Po powrocie napięcia na magistralę obiekt wysyła ramki z żądaniem inicjalizacji obiektu grupowego w przypadku flagi włączonej. Tego typu ramki nie będą wysyłane po wyłączeniu flagi.

Wraz z dodawaniem nowych obiektów w programie ETS flagi domyślnie ustawiają swoje wartości na zgodne z typem obiektu i w większości przypadków nie ma potrzeby ich manualnej modyfikacji.

Maciej Turski